Líkur á ICESAVE aukast og gengið veikist

Því miður eru vaxandi líkur á að stjórnvöld ætli að skrifa undir ríkisábyrgðina. Það þýðir að við þurfum að selja 700 - 1000 milljarða í krónum til að kaupa pund og evrur til að greiða af samningnum. Það er augljóst þetta mun veikja krónuna þar til lánið er uppgreitt, í fyrsta lagi árið 2024.

Þingmenn, þessir fyrirvarar skipta engu máli. Það þarf að hafna Icesave.

PS: Ekki reyna að styrkja krónuna með því að taka lán hjá AGS. Eina leiðin til að styrkja gengið er að forðast erlendar lántökur, efla útflutning og halda innflutningi í lágmarki.

Gengi krónunnar veiktist um 0,55%

Meiri hræðsluáróðurinn

Verum skynsöm. Það er augljóst að Ísland verður sniðgengið í nokkur ár af þeim sem hafa tapað peningum á að fjárfesta hér - hvort sem við samþykkjum Icesave eða ekki.

Verum skynsöm. Höfnum Icesave annars skuldum við 700 milljörðum meira en áður og það hjálpar ekki að laða að fjárfesta.

 

Fylgst náið með framvindu Icesave

Hörð gagnrýni á Seðlabankann

Ragnar Þórisson ritaði áhugaverða grein í Morgunblaðið í dag þar sem hann gagnrýnir hávaxtastefnu Seðlabankans. Háir vextir núna koma beinlínis í veg fyrir styrkingu krónunnar. Greinin í heild:

AÐ PENINGASTEFNUNEFND Seðlabankans hafi haldið stýrivöxtum óbreyttum í 12% er alveg út í hött enda blæðir íslenskum fyrirtækjum og heimilum á meðan sparifjáreigendur og erlendir jöklabréfaeigendur hlæja og græða á tá og fingri á okkur kostnað.

Þess má geta að Ungverjar, sem eru í meiri klípu en við, lækkuðu sína stýrivexti um 1% þann 27 júlí en þess má geta að AGS er með Ungverja í gíslingu eins og okkur þó þar sé sjóðurinn ekki að handrukka »Icesave« nauðasamning fyrir sína umbjóðendur eins og gert er grímulaust hér á landi.

Þessi peningastefnunefnd Seðlabankans virðist ekki hafa »götugreind« til að skilja það að íslenska krónan mun styrkjast ef stýrivextir verða lækkaðir en þess má geta að slíkt hefur gerst í Tyrklandi síðustu mánuði eftir að Seðlabanki Tyrklands byrjaði að lækka vexti jafnt og þétt og hafa hafa þeir nú lækkað stýrivexti um 8,5% niður í 8,25% á síðustu 8 mánuðum.

Tyrkneska líran hefur styrkst í gegnum þetta vaxtalækkunarferli. Því miður kemur hvergi fram í kennslubókum fyrir hagfræðinga að ef bankakerfi og hagkerfi hrynur samtímis, hindrar hávaxtastefna nauðsynlegan hagvöxt þar sem slík stefna fyrirbyggir fjárfestingu í atvinnuuppbyggingu.Þetta er staðreynd sem fjárfestar skilja vel og halda að sér höndum og því erum við komin í vítahring í umboði manna sem treysta því að meira af því sama sem kom gjaldmiðlinum í þrot muni ná honum aftur á flot.

Til þess að laða að nýja erlenda fjárfesta þá þarf að skapa grundvöll til fjárfestinga og fyrir lönd sem eru í klípu eins og Ungverjaland, Tyrkland og Ísland skiptir mestu máli að sýna fram á endurreisn efnahagsins og það er á þeim tímapunkti sem allir fjárfestar vilja komast inn, þ.e.a.s. á botninum og í byrjun vaxtalækkunarferlis. Nú þegar Tyrkir lækka vexti þá sýnir það erlendum fjárfestum að þeim sé alvara og hafi þor og þá byrja fjárfestar að koma inn og þá ekki bara til að kaupa ríkisskuldabréf heldur líka hlutabréf í fyrirtækjum og við það styrkist gjaldmiðillinn.

Ein birtingarmynd fáránleikans í hávaxtastefnu Seðlabankans er að nú liggja um 130 milljarðar af innlánum úr viðskiptabönkunum inni á reikningi í Seðlabankanum sem bankinn borgar 9,5% vexti af. Öllum ætti að vera ljóst að þessir peningar liggja dauðir og leiða ekki til verðmætasköpunar heldur leggjast á byrðar skattgreiðenda. Einnig er ljóst að þessir peningar leita td. ekki í fjárfestingar í íslenskum sprotafyrritækjum á meðan ríkistrygging er á þessum huggulegu dekurvöxtum sem, n.b., eru 8 sinnum hærri en í Noregi.

Skilaboð Seðlabanka Íslands til erlendra fjárfesta eru því einföld, hér á ekki að fara í endurreisn og hér ætla menn að dekra við þá fjárfesta sem eru fastir inni í kerfinu eins og jöklabréfaeigendur, sem að sjálfsögðu er algjör firra.

RAGNAR ÞÓRISSON,

Fincancial Times á móti ICESAVE

Í gær birti breska dagblaðið Financial Times ritstjórnargrein um ICESAVE málið undir fyrirsögninni "In the same boat". Það sem er fréttnæmt er að tónn greinarinnar er allt annar en sá sem Steingrímur J og Jóhanna hafa verið að búist við. Hér er ekki vottur af ásökun eða vantrausti á Ísland, þvert á móti er varað við því að þjóðin sé látin axla þessar byrðar. Financial Times eru hreinlega á móti ICESAVE samningnum.

In the same boat
Published: August 11 2009 22:52 | Last updated: August 11 2009 22:52
When the Dutch and British governments clinched Iceland’s agreement to reimburse savers in Icesave, the now-defunct overseas branch of Landsbanki, they did not count on the ire of Icelandic voters. The deal, stuck in an Althingi committee, is unlikely to gain the Icelandic parliament’s approval.

All sides are playing hardball. Iceland’s government sees the deal as essential to repair Iceland’s links with the rest of the world. It worries that economic lifelines from Nordic neighbours and the International Monetary Fund will be undermined by the lack of an agreement with Holland and the UK – who refuse to budge. 

The £3.3bn Reykjavik agreed to reimburse is a paltry sum for most countries, but it amounts to more than £10,000 for each citizen of the subarctic island. This economic burden – about half a year’s economic output – for compensating overseas savers is similar to the cost to the British government of tackling a UK recession less severe than Iceland’s.Some compare the plan to the Versailles treaty’s harsh demands of Germany. A better analogy is the 1982 Latin American debt crisis, in which even Chile, poster boy of Chicago School economics, saw the state take over a mountain of private debt. A decade of stagnation followed. 

The same could be in store for Iceland.Would that benefit anyone? It would alienate the Icelandic people, already angered by Gordon Brown’s use of anti-terror laws to freeze Icelandic assets. Icelanders’ support for the recent application to join the European Union is rapidly cooling. The risk is an Iceland geopolitically adrift with its strategic location and important natural resources. Russia is no doubt paying attention: it was the first to offer Iceland economic assistance. 

Moreover, there is a joint interest in bringing to light any murky dealings behind the bank collapse. A less confrontational relationship could foster collaboration on investigation – and recovery of assets – which Iceland does not have the resources to carry out alone. 

There is plenty of blame to go around, beyond latter-day Viking raiders who built brittle financial empires. Icelandic voters repeatedly elected a government bent on unleashing financial liberalisation while letting regulators sleep on duty. But Dutch and UK authorities could have seen that Icesave’s high yields were only as safe as Iceland’s ability to cover deposits. 

With more even burden-sharing for clearing up the mess, good neighbourliness may prove to bring more than its own reward.

Heimild: FT.com: http://www.ft.com/cms/s/0/bf7cbbae-86c0-11de-9e8e-00144feabdc0.html?nclick_check=1 

AGS lánin til óþurftar

Þórlindur Kjartansson hagfræðingur vakti athygli á því í vikuni að frekari AGS lán væru gagnslítil. Ég mæli sterklega með grein hans "Ólán í láni" sem birtist á Deiglunni. Hér eru nokkrir punktar úr henni:

1. Ef við tökum það ekki mun erlend skuldastaða ríkisins áfram vera mjög góð í samanburði við önnur lönd, þótt innlend skuldastaða verði verulega slæm.

2. Ef við tökum það þá stendur ekki til að nota það til þess að verja gengi krónunnar, þótt vafasamt sé að treysta stjórnmálamönnum til að standast þá freistingu.

3. Lánaloforðið hefur verið notað til þess að þrýsta á Íslendinga að gangast undir hrikalega ósanngjarna samninga um Icesave skuldbindingarnar og með því að fá ekki lánið ættum við að geta rétt úr bakinu í þeirri deilu.

4. Lánaloforðið hefur haft í för með sér að ekki hefur verið unnt að lækka vexti - og í ofanálag hafa verið sett hér gjaldeyrishöft sem virka eins og fótlóð á hina þreyttu fætur íslensks athafnalífs. Hvernig stuðlar það að "endurreisn íslensks efnahagslífs?" má spyrja.

5. Niðurstaða þess að taka lánin munu líklega verða til þess að með einum eða öðrum hætti (til dæmis með innspýtingu fjár í bankana eða gervi-gengishækkunum) mun stærri hluta kostnaðar af gjaldþroti íslensku einkabankanna verða velt af erlendum áhættufjárfestum og yfir á íslenska skattgreiðendur.

Aðspurðir hafa fleiri hagfræðingar tekið undir sjónarmið Þórlinds.

Eyjan.is leitaði álits Jóns Steinssonar, lektors í hagfræði við Columbia háskóla í Bandaríkjunum, og hafði hann meðal annars þetta að segja:

Ég held að það sé alltof mikið gert úr mikilvægi þess að við byggjum upp stóran gjaldeyrisvaraforða við núverandi aðstæður. Eins og Þórlindur bendir á hafa stjórnvöld þráfaldlega tekið fyrir það að þennan gjaldeyrisvaraforða eigi að nota til þess að styðja við gengi krónunnar. En til hvers er hann þá? Jú, hann skapar ákveðið öryggi varðandi ýmsa erlenda fjámögnun á næstu misserum. En hættan er - eins og Þórlindur bendir á - að stjórnmálamenn og/eða Seðlabankinn freistist til þess að sóa honum í vitleysu eins og stórkostleg gjaldeyrisinngrip til þess að halda í falskt gengi.

Í viðtali við Fréttastofu Stöðvar 2 sagði Jón Daníelsson hagfræðiprófessor við London School of Economics meðal annars þetta:

Ef við setum þetta í samhengi, þá eru þessi lán hærri upphæð en allur Icesave-pakkinn. Ef við höfum ekki efni á að taka Icesave á okkur, þá hlýtur að liggja ljóst fyrir að við höfum ekki heldur efni á að eyða þessum peningum í að styrkja krónuna. Þetta vita allir sem fylgjast með gjaldeyrismörkuðum.

Gjaldeyrisvaraforði, sem ekki má eyða, hefur engan tilgang.

Hin hlutlausa fréttastofa RÚV náði greinilega ekki sambandi við Þórlind Kjartansson, Jón Daníelsson né Jón Steinsson vegna málsins en tók hinsvegar viðtal við Vilhjálm Egilsson doktor í hagfræði og framkvæmdastjóra Samtaka Atvinnulífsins. Spurning RÚV virðist hafa verið sú hvort "gjaldeyrisvarasjóður af þessu tagi sé óþarfur eða hafi ekki tilgang". Vilhjálmur gat auðvitað ekki svarað öðru en að betra væri að hafa stóran gjaldeyrisvarasjóð. Sjá umfjöllun RÚV um málið.

Í tilefni af þessu ritaði Ólafur Arnarson, hagfræðingur og MBA pistil á Pressuna og kemst að eftirfarandi niðurstöðu:

Þess vegna er óhætt að fullyrða að við þurfum ekki að ganga frá Icesave og fá lán frá Alþjóðagjaldeyrissjóðnum og Norðurlöndunum til að byggja hér upp gjaldeyrisvarasjóð.

Sá sjóður verður vitagagnslaus og mun ekkert gera annað en að ala á falskri öryggistilfinningu þeirra, sem ekki skilja alþjóðlega fjármálamarkaði.

Þetta er allt mjög merkilegt því fram til þessa hefur það verið viðtekinn stóri sannleikur að við þurfum að taka gríðarleg erlend lán frá AGS og víðar til að málin gangi upp.

Reynist það á misskilningi byggt þá kallar það að sjálfsögðu á endurmat á aðgerðapakka ríkisstjórnarinnar og það tafarlaust. 

Hvernig skyldi ríkisstjórnin bregast við?

Ósannfærandi hrakspár Steingríms J.

Steingrímur J Sigfússon fjármálaráðherra ritaði grein í Morgunblaðið í gær (7/8/09) þar sem hann birtir sundurliðaða hrakspá um afdrif Íslands ef ICESAVE samningnum yrði hafnað. Við fyrstu sýn gæti hrakspáin skotið manni skelk í bringu en sé hún skoðuð nánar kemur í ljós að hún er byggð á miklum ólíkindum. Það mætti telja líklegra að Ísland yrði fyrir loftsteini en að spádómur Steingríms rættist lið fyrir lið.

"Samstarfsáætlunin með Alþjóðagjaldeyrissjóðnum siglir í strand og engin frekari lán til að byggja upp gjaldeyrisvaraforðann berast þaðan."

AGS hefur lýst því yfir að öll skilyrði fyrir lánum hafi verið uppfyllt en fæst ekki segja að ICESAVE sé eitt af þessum skilyrðum. Samt fullyrðir Steingrímur að ICESAVE sé skilyrði. Hversu líklegt er að ef AGS fæst ekki einu sinni til þess að segja að ICESAVE sé skilyrði, hverjar eru þá líkurnar á því að AGS lánið strandi í raun vegna ICESAVE? Svo er stór spurning hvort okkur er óhætt  að taka AGS lánið. (Mæli með þessari grein um það mál)

"Engin gjaldeyrislán berast frá hinum Norðurlöndunum."

Frændur okkar hafa ekki fengist til að viðurkenna nein slík skilyrði. Svíar vilja reyndar alls ekki að þeirra lán gangi til greiðslu á ICESAVE lánum. Færeyingar hafa engin skilyrði sett. Ég er viss um að þegar Norðurlöndin fá að heyra alla málavöxtu þá munu þeir standa gegn því að Íslenskum heimilum verði steypt í skuldir vegna galla í evrópsku regluverki. 

"Erlendu kröfuhafarnir samþykkja ekki að koma að endurreisn Kaupþings og Íslandsbanka."

Þetta er bull. Þeir hafa allt að vinna með því að koma að endurreisn bankanna, annars myndu þeir vera löngu búnir að drífa sig burt og gera eitthvað annað. Erlendir kröfuhafar eru ekki góðgerðasamtök. Verði ICESAVE skuldunum bætt á landið mun þeim, eins og öðrum, lítast mun verr á að koma að endurreisn bankanna.

"Alþjóðlegar lánastofnanir og erlendir bankar verða áfram lokuð bók og ný lán eða endurfjármögnun eldri lána er ógerleg."

Það er bara erfitt að fá lán eins og staðan er í heiminum í dag. Hvernig gengur Írlandi og Lettlandi að fá lán þessa dagana? Þeir eru ekki með neitt ICESAVE vandamál, samt fá þeir engin lán, endurfjármögnun er ógerleg. ICESAVE er viðbótarskuldsetning sem bara veikir lánshæfi og lánstraust þjóðarinnar. 

"Hætta á að neyðarlögunum frá í október verði hnekkt vex á ný."

Þetta er nú umdeilt atriði og þau rök hafa líka heyrst að samþykkt ICESAVE muni jafnvel auka hættu á að neyðarlögum verði hnekkt. Þessi óvissa verður því ekki leyst með því að samþykkja ICESAVE.

"Mikil neikvæð umræða verður um Íslendinga á nýjan leik sem óábyrga í viðskiptum og aðila sem hlaupi frá skuldbindingum sínum og gefnum fyrirheitum."

Það verður vonandi mikil umræða og við munum þá fá gott tækifæri til að skýra okkar málstað. Þetta verður vonandi fréttnæm milliríkjadeila og lesendur stórblaða munu flestir fallast á að íslenskar fjölskyldur eiga ekki að axla þessar byrðar.

Íslendingar njóta almennt trausts erlendis þótt einhverjir Íslendingar hafi verið óábyrgir. Allar þjóðir eiga óábyrga einstaklinga í sínum röðum. Allar þjóðir eiga stjórnmálamenn sem lofa meiru en þeir geta staðið við. Menn munu því áfram vilja kaupa íslenskan fisk, orku, hugbúnað og selja okkur olíu og matvæli. Þeir gera það vegna þess að það er ábatasamt.

"Trúverðugleiki Íslands, sem hefur byrjað að endurheimtast að undanförnu, fer aftur þverrandi."

Þetta er nú meira ruglið. Hvaða könnun hefur verið gerð í útlöndum um "trúverðugleika Íslands". Hvernig væri að gera slíka könnun? Hvað með það þótt einhverjir pólitíkusar í Bretlandi og Hollandi fari í fýlu?

Við höfum góðan málstað að verja og eigum að verja hann með öllum tiltækum ráðum og aldrei að gefast upp. Slík barátta er trúverðug! Það er engin trúverðugleiki í því að láta valta yfir sig með hótunum.

"Ef deilan opnast upp aftur kann að verða gripið til aðgerða sem geta reynst íslenskum fyrirtækjum og íslenskum hagsmunum skeinuhættar."

Hér á Steingrímur líklega við viðskiptahindranir á Ísland. Aðeins Bretar eða Hollendingar myndu hafa frumkvæði að slíkum aðgerðum en það væri þó afar ósennilegt að sú leið væri farin áður en búið væri að reyna dómstólaleið til þrautar.

Viðskiptahindranir eru mjög óvinsælar heima fyrir enda bitna þær á fyrirtækjum í Hollandi og Bretlandi og saklausu fólki á Íslandi. Viðskipti okkar myndu einfaldlega færast frá þessum löndum til annara Evrópuríkja, enda næðist aldrei víðtæk samstaða í Evrópu um viðskiptabann á Ísland.

"Minni líkur á styrkingu gengis, minni líkur á lækkun stýrivaxta, meiri óvissa um þróun lánshæfismats ríkisins og tengdra aðila."

Þetta er einmitt þveröfugt. Heilbrigð skynsemi segir að meiri erlend skuldsetning muni veikja gengið og gera lánshæfismat ríkisins og tengdra aðila verra.

"Endurreisnaráætlun stjórnvalda, stöðugleikasáttmálinn og ýmsir tengdir hlutir lenda í óvissu og bið."

Þetta er allt mjög óljóst og væri gott ef Steingrímur gæti útskýrt nánar hvernig það getur styrkt Endurreisnaráætlun stjórnvalda að leggja hundruð milljarða í erlendum skuldum á þjóðina, sem hún skuldar ekki nú þegar. Stöðugleikasáttmálinn ætti einnig að styrkjast ef ICESAVE er hafnað af sömu sökum. Liðurinn "ýmsir tengdir hlutir lenda í óvissu og bið" hljómar nú bara eins og "business as usual" og vekur lítinn ugg í brjósti hjá þjóðum almennt.

"Aukin svartsýni grípur um sig, uppsögnum starfsfólks og gjaldþrotum fyrirtækja fer fjölgandi og flutningur frá landinu eykst."

Þvert á móti mun aukin bjartsýni grípa um sig ef ICESAVE er hafnað. Það myndi auka trú landsmanna á réttlæti, lægri skatta og draga úr landflótta. Uppsagnir og gjaldþrot fyrirtækja verða ekki umflúin með því að taka ICESAVE lánið. Ég óttast einmitt að ef ICESAVE óréttlætið verður látið ganga yfir þjóðina og skulda- og skattbyrði aukin á óréttlátan hátt þá fer fólk úr landi sem annars hefði verið hér áfram.

"Tekjur ríkis- og sveitarfélaga dragast meira saman en ella hefði orðið."

ICESAVE samningurinn hefur ekki neinar tekjur í för með sér fyrir ríki- og sveitarfélög. Nú, nema Steingrímur sé hér að nefna þá staðreynd að ríkið þarf að hækka skatta á allt og alla til að geta borgað niður ICESAVE lánið. Það myndi jú auka tekjur ríkisins en líka útgjöld. Þá er nú betra að fella þennan ICESAVE samning strax. 

----

Ef þetta er nú allt það sem Steingrímur óttaðist mest þá vona ég að hann kynni sér þessa færslu sem fyrst svo hann geti farið að berjast fyrir hagsmunum Íslands af meiri einurð.

Ekkert í hrakspám hans er líklegt til að ganga eftir og ekkert jafn skelfilegt og hann virðist telja.

Gauti B. Eggertsson og ógeðsdrykkurinn ICESAVE

Dr. Gauti, sem er yngri bróðir Dags, varaformanns Samfylkingarinnar kallar Icesave samninginn ógeðsdrykk sem verður að kyngja. Ef það verði ekki gert telur hann að allt fari á versta veg samanber eftirfarandi upptalningu: 

EES samningurinn er í húfi og þar með gífurleg útflutningsverðmæti.
Samskipti okkar við norðurlönd.
Allar lánalínur.
Lánshæfnismat íslenska ríkisins, sem hefur bein áhrif á lánshæfni allra íslenskra fyrirtækja.
Samskipti við fjölmörg fjármögnunarbatterí eins og Þróunarbanka Evrópu sem fjármagnar orkuverin að einhverju marki.
Öll fyrirgreiðsla alþjóða gjaldeyrissjóðsins.
Og svo framvegis
Hætt er við algeru frosti í viðskipum okkar við útlönd.
Kannski er eitthvað hægt að klóra eitthvað í bakkann um þennan ömurlega samning -- sem ég játa að mér lýst ömurlega á -- en mér sýnist enginn kostur annar í stöðunni. Það verður að samþykkja hann. Sorrý.Þetta er ógeðsdrykkur sem verður að kyngja.

 

Hagfræðidoktorinn segir ennfremur að ábyrgð þeirra manna, sem ætli að fella samninginn, sé afskaplega þung og mikil.

 

Þeir verða að skýra út vegvísana í þeirri háskaför sem við tekur ef samningurinn fellur.

Eitt er víst, Ríkisstjórnin er þá fallinn ef icesave fellur á Alþingi. Ef nokkrir þingmenn VG ætla að fella samninginn, verða þeir að útskýra hvernig hin nýja ríkisstjórn lítur út. Það er á þeirra ábyrgð að mynda starfhæfa ríkisstjórn með Framsókn, Sjálfstæðisflokki og Borgarhreyfingunni.
 
Um hvað yrði nýja ríkisstjórnin? Icesave, jú það er væntanlega málið að fella þann samning? Og svo yrði líklega fyrsta verk hinnar nýju ríkisstjórnar að draga til baka umsókn í ESB? Væri það óneitanlega táknrænt um einangrun landsins. Kannski rétt að segja sig úr nato líka og sameinuðu þjóðunum? Taka bjart í sumarhúsum á þetta?
Fara að snúa sér aftur að því að lifa á harðfiski, hákarli, slátri og sviðakjömmum?

 

Það er gagnlegt að skoða þessa ógnvekjandi upptalningu nánar og kanna hversu líklegt sé nú að þetta færi eins og Gauti óttast.

EES samningurinn í húfi?

Hvers vegna? Sá samningur er alls ekki í húfi þótt við höfnum ICESAVE því EES lög hafa ekki verið brotin á nokkurn hátt. Ísland hefur einmitt farið að lögum ESB um tryggingasjóð innistæðna í öllum atriðum. Það er hvergi sagt í þeim lögum að það skuli vera ríkisábyrgð á tryggingasjóði. 

Samskipti okkar við Norðurlönd?

Við þurfum að upplýsa frændur okkar á norðurlöndum um það hvers vegna íslenskum heimilum ber ekki að ábyrgjast skuldir einkabanka. Ríkisstjórnin hefur frá upphafi látið undir höfuð leggjast að halda uppi okkar málstað í þessu máli en það er ekki of seint að bæta úr því. Norðurlandabúar munu ekki taka afstöðu með því að íslenskur almenningur verði beittur órétti.

Allar lánalínur?

Færeyjingar settja engin skilyrði fyrir lánum. Pólverjar ekki heldur. Svíar hafa tekið sérstaklega fram að lánin frá þeim megi alls ekki renna í ICESAVE hítina.  AGS mun lána enda er það hagsmunamál allra þeirra sem eiga inni fé á Íslandi. 

Lánshæfismat ríkisins og fyrirtækja?

Lánshæfismat mun einmitt versna ef við bætum ICESAVE skuldinni (500-1000 milljarðar) við þessa 2000 milljarða sem við skuldum í erlendum gjaldeyri. Það stangast á við heilbrigða skynsemi að halda öðru fram.

Samskipti við fjölmörg fjármögnunarbatterí eins og Þróunarbanka Evrópu?

Kannski, kannski ekki. Ég hef ekkert heyrt um að þessi batterí setji skilyrði um að Ísland taki á sig ICESAVE.

Öll fyrirgreiðsla Alþjóða gjaldeyrissjóðsins?

Nei, sá sjóður hefur aldrei sagt að Ísland þurfi að samþykkja ICESAVE enda væri það óhæfa. Bretar og Hollendingar beita eflaust þrýstingi en það mun ekki duga til lengdar. Ísland hefur uppfyllt ÖLL skilyrði sem AGS hefur sett um fyrirgreiðslu. Við megum ekki gleyma því að AGS er hér til að gæta hagsmuna kröfuhafa og þeir felast í því að lána ríkinu og halda því að verkáætlun AGS.

Hætt er við algeru frosti í viðskiptum við útlönd?

Þetta er með ólíkindum ólíklegt. "Útlönd" munu aldrei setja viðskiptabann á Ísland þótt það eigi í lögfræðilegum ágreiningi við tvö ríki. Það er ekki gripið til slíkra þvingana almennt. Bretland og Holland gætu ákveðið að setja einhverskonar þvinganir á Ísland en það er afskaplega ólíklegt enda á eftir að reyna dómstólaleiðina.

Ríkisstjórnin fellur?

Er þetta slæm afleiðing eða góð? Ég held bara að við gætum ekki fengið verri ríkisstjórn en þá sem hefur látið gæluverkefnið ESB og ógeðsdrykkinn ICESAVE ganga fyrir því að takast á við raunveruleg vandamál.

Draga aftur ESB umsókn og einangra landið?

Þetta er bull. Sviss drógu aftur sína ESB umsókn, eða settu hana í bið fyrir mörgum árum og hafa ekki einangrast mjög mikið frá umheiminum við það. Það er ótrúlega heimskulegt af Doktornum að halda því fram að Ísland muni einangrast við það að draga ESB umsóknina til baka. Hvað þá að stinga upp á því að Ísland gangi úr NATO eða sameinuðu þjóðunum. Lýsir bara rökþroti.

Fara að snúa sér aftur að því að lifa á harðfiski, hákarli, slátri og sviðakjömmum?

Harðfiskur, hákarl, slátur og svið er með því besta sem ég fæ og ég óttast ekki að borða meira af þessu í nokkur ár meðan réttmætar skuldir eru greiddar niður. 

Að lokum: Ein spurning til Dr. Gauta

Dr Gauti telur ógeðsdrykkinn Icesave greinilega girnilegri en harðfisk en væri hann þá kannski til í að flytja fljótlega heim frá New York og hefja skattgreiðslur á Íslandi með okkur hinum. Skuldirnar eru nægar til skiptana.

Fólksflótti: Kemur ICESAVE skriðuni af stað?

Hagfræðistofnun og fleiri hafa vakið athygli á því að hér geti brostið á fólksflótti sem leitt geti til aukins samdráttar og gert ástandið verra til langframa.

Ástæða fólksflóttans er fyrst og fremst erlend skuldastaða þjóðarinnar sem er núna ríflega 2.000 milljarðar króna en hún gæti versnað um allt að 50% með ICESAVE samningnum.  Ríkið verður því að auka skattheimtu og draga úr allri þjónustu við borgarana.

Viðbótarskattar vegna erlendra skulda geta hæglega orðið 10 milljónir á mann að meðaltali (Dreifist á mörg ár og 200 þúsund skattborgara). Þeir tekjuhæstu sjá auðvitað fram á að greiða mun hærri tölu kannski margfalt hærri. Skattspörun af því að flytja úr landi verður gríðarleg og freistandi. Þeir tækjuhærri fara líklega fyrstir enda eiga þeir oft auðveldast með að finna störf erlendis vegna góðrar menntunar og reynslu. Þeir sem eiga fyrirtæki munu íhuga að flytja þau til landa þar sem skattar eru lægri.

Þegar fólksflótti brestur á verður til vítahringur

Því fleiri sem fara úr landi því hærri verða skattarnir á þá sem eftir sitja. Þetta verður kannski augljósast þegar maður íhugar hver skattbyrði síðasta íbúans verður. Þetta er vítahringur að verstu gerð sem verður ekki stöðvaður þegar hann fer af stað. ICESAVE samningurinn er miklu meira en nóg til að hrinda skriðunni af stað.

Hótanir Breta og Hollendinga eru bara kusk samanborið við afleiðingar fólksflótta 

Nú er talað um að samþykkja ICESAVE samninginn með skilyrðum þótt enn hafi engin lög fundist sem segja að Íslendingar eigi að borga. Hin huglausa ríkisstjórn Íslands vill með þessu forðast að kalla yfir sig ónáð Breta og Hollendinga. En hverjar sem hótanir Breta og Hollendinga eru þá eru þær bara kusk miðað við afleiðingar fólksflótta. Hætta á fólksflótta eykst stórlega ef ICESAVE skuldunum er bætt á íslendinga. ICESAVE er "dropinn" sem fyllir mælinn.

Réttlát reiði vegna ICESAVE magnar upp hættu á fólksflótta

Íslendingar vilja auðvitað standa við allar réttmætar skuldbindingar en sé þeim misboðið með því að leggja á þá skuldir einkafyrirtækis án laga og réttar þá gætu margir réttilega orðið mjög reiðir.

Samkvæmt nýlegri könnun Gallup, sem RÚV sá ekki ástæðu til að fjalla um, eru 68% þjóðarinnar frekar andvíg og mjög andvíg frumvarpi ríkisstjórnarinnar um ICESAVE. Sjá http://andriki.is/default.asp?art=05082009

Verði ICESAVE samningurinn samþykktur þvert á vilja þjóðarinnar þá mun það vekja megna óánægju og leiða til landflótta hjá mörgum sem annars hefðu kosið að þrauka.

Ef ríkisstjórnin hundsar vilja þjóðarinnar í ICESAVE málinu þá eykst hætta á fólksflótta enn frekar.

Alþingi verður að hafna þessum samningi. Ef þingmenn skortir dug til þess þá eiga þeir alltaf þá leið að leggja málið í hendur þjóðarinnar.

 

Er Steingrímur J genginn til liðs við Breta?

Steingrímur J, fjármálaráðherra gerir í þessu stutta viðtali tilraun til að sópa öllum málsbótum Íslendinga út af borðinu. 

Hann tekur ekkert mark á fremstu lögfræðingum Íslands... hvað vita þeir líka um lög?

Í hvaða liði er maðurinn?

Svigrúm til að setja skilyrði

Guðbjartur og Sigmundur ósammála um ICESAVE í Kastljósinu

Guðbjartur Hannesson formaður fjárlaganefndar og Sigmundur Davíð Gunnlaugsson nefndarmaður sátu fyrir svörum í Kastljósi. Tilefnið var ICESAVE málið og hvort ný samantekt Hagfræðistofnunar Háskóla Íslands hefði einhver áhrif á afstöðu manna.

Guðbjartur sem er kennari að mennt og þingmaður Samfylkingar vildi ekki meina að neitt nýtt eða markvert kæmi fram í áliti Hagfræðistofnunar og hún væri alls ekki gagnrýnin á spá Seðlabankans. Skoðun hans er því áfram sú að "þjóðin geti staðið undir þessu" og "Ekkert sem bendir til að við ráðum ekki við þetta".

Sigmundur sem er viðskiptafræðingur að mennt með doktorsgráðu í skipulagshagfræði og þingmaður Framsóknarflokksins var alveg á öndverðum meiði. Hann taldi skýrsluna innihalda mjög harðorða gagnrýni á spá Seðlabankans um þróun efnahagsmála. Þjóðin ráði ekki við að greiða þetta nema lífskjör verði skert mjög verulega til margra ára.

Það kom einnig skýrt fram í þættinum hve sannfærður Guðbjartur er um að samþykkt ICESAVE muni efla traust á Íslandi og auðvelda frekari fjármögnun. 

Sigmundur var þessu alveg ósammála og finnst líklegra að aukin skuldsetning þjóðarinnar myndi fæla lánveitendur frá landinu og rýra traust á hagkerfinu.

-- 

Ég er sammála Sigmundi Davíð. Þjóðin getur ekki risið undir erlendum skuldum ef ICESAVE er bætt við það sem þegar er komið. Bretar og Hollendingar munu ekki verða þakklátir lengur en í 5 mínútur þótt við sýnum þeim þann vinargreiða að láta íslensk heimili borga skuldir Landsbankans. 

Lánveitingar í þakklætisskyni myndu duga skammt ef skuldsetning vegna ICESAVE rýrir lánshæfi og fælir á sama tíma skynsama fjárfesta frá landinu.

Íslensk heimili hafa enga skyldu og engan hag af því að látið sé undan ólögmætum kröfum Breta og Hollendinga um að þau axli skuldir Landsbankans. 

Það er með ólíkindum að ríkisstjórn Íslands íhugi að skrifa undir þennan samning.